Basisbeurs terug in de beurs

Het sociale leenstelsel heeft in 2015 de basisbeurs als studiefinanciering vervangen. De

basisbeurs was een onderwijsvergoeding, ingevoerd in 1986, die studenten verzekerden van

een onafhankelijke studiefinanciering. De basisbeurs werd afgeschaft en het sociale

leenstelsel is ingegaan. De lening is niet verplicht maar waarschijnlijk wel noodzakelijk voor

veel studenten. Door het afschaffen van de basisbeurs kampen veel

jongvolwassenen met enorme druk.

“De basisbeurs moet heringevoerd worden om druk te verminderen en gelijke kansen te

creëren bij studenten.”

Ten eerste heeft het afschaffen van de basisbeurs tot gevolg dat veel studenten kampen

met psychische klachten. Studenten ervaren, meer dan ooit, een prestatiedruk, studiedruk

en financiële druk. Deze factoren kunnen leiden tot mentale druk en psychische klachten.

Steeds meer studenten ontwikkelen steeds ergere en complexere problematiek, waarvoor

jongvolwassenen worden doorverwezen naar de huisarts of geestelijke gezondheidszorg

(Scienceguide, 2018).

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu waarschuwt dat jongvolwassenen in de

toekomst steeds meer stress zullen ervaren en dat hun gezondheid eronder zou kunnen

gaan lijden. Een van de oorzaken van deze stress is dat steeds meer jongeren sinds de

afschaffing van de basisbeurs een bijbaan nodig hebben om de kosten te kunnen dekken.

Dit kan negatieve gevolgen hebben op de studieprestaties.

Ten tweede gebruiken studenten door deze druk steeds vaker medicijnen die niet zijn

voorgeschreven om studieprestaties te verbeteren, zoals ADHD-medicatie. In een

onderzoek onder 400 studenten van het Instituut voor Verantwoordelijk Medicijngebruik

kwam naar voren dat 1 op de 4 studenten wel eens gebruik maakt van ADHD-medicatie

zonder hiervoor een recept te hebben. De reden voor dit illegale medicijngebruik is dat er

meer prestaties geleverd moeten worden, in minder tijd. Dit, omdat jongeren naast hun

opleiding, moeten werken om hun opleiding te kunnen betalen. In 2014 gaf ongeveer 78%

van de jongeren en jongvolwassenen aan dat de prestatiedruk te hoog was en deze

prestatiedruk nam de afgelopen jaren toe (Scienceguide 2018). Ik vind het zorgelijk dat door

de afschaffing van de basisbeurs studenten kampen met serieuze psychische klachten en

soms zelfs hulpmiddelen moeten gebruiken om naast het werken de studieprestaties te

verbeteren.

Daarentegen is er wel een onafhankelijke studiefinanciering voor studenten gekomen in

plaats van de basisbeurs. Dit betekent dat studenten kunnen lenen tegen gunstige

voorwaarden. Dit biedt studenten de kans om te gaan studeren.

Echter, niet alle studenten durven hiervan gebruik te maken. Het afschaffen van de basisbeurs heeft grote gevolgen voor MBO-leerlingen die willen doorstromen naar het hoger onderwijs. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft onderzocht wat de gevolgen zijn; maar liefst 9% van de studenten die willen doorstromen naar het hoger onderwijs zullen dit niet doen omdat de basisbeurs is afgeschaft (Parool, 2020). Sommige studenten zijn namelijk bang voor eventuele toekomstige financiële consequenties.

Ik vind het onaanvaardbaar dat de kansen verkleinen voor studenten om langer door te

kunnen leren. Dit heeft vooral gevolgen voor de studenten die minder te besteden hebben.

Dit betekent dat gelijke kansen weer afnemen.

De basisbeurs moet heringevoerd worden om de druk te verminderen en gelijke kansen te

bevorderen voor studenten. De politiek zal dit wetsvoorstel weer op de politieke agenda

moeten zetten. Door de basisbeurs zullen minder jongeren en jongvolwassenen lijden onder financiële druk, waardoor de algemene druk zal verminderen. Daarnaast zullen meer

MBO-studenten langer doorstuderen omdat ze niet bang hoeven te zijn over de

terugbetaling van de opleiding in de toekomst.